مصرف مواد غذایی در انتهای فصل بهار و در طول فصل تابستان به واسطه تنوع بی نظیر محصولات تازه فصلی اهم از میوه ، سبزی و صیفی جات، مطلوب و مساعد  بودن آب و هوا برای سفر به دامان طبیعت و گردش و جمع شدن افراد خانواده به دور یکدیگر در مناسبت های خاص بسیار لذت بخش تر از سایر مواقع سال می باشد. اما متاسفانه در این فصول ، بروز مسمومیت های غذایی به واسطه شرایط دمایی بسیار  شایع می باشد.

از آنجاییکه باکتری های مولد فساد و مسمومیت غذایی در شرایط دمایی گرم و محیط مرطوب می توانند با سرعت بسیار بیشتری رشد نمایند،احتمال وقوع مسمومیت های غذایی در فصول گرم سال به مراتب افزایش می باشد.تضمین سلامت مواد غذایی در این مواقع از سال عمدتا با چالش روبرو بوده چرا که از سوی دیگر حجم گردش و سفر به دامان طبیعت نیز افزایش یافته که به نوبه خود احتمالبروز مسمومیت غذایی را دو چندان می نماید.

با رعایت نکاتی ساده اما ضروری و کلیدی می توان از بروز مسمومیت های غذایی در فصول گرم سال جلوگیری نموده و تابستان را برای خود و خانواده مان لذت بخش تر از پیش نماییم،از این رو در این مطلب سعی شده است به بیان نکاتی در خصوص پیشگیری از بروز مسمومیت غذایی در فصل های گرم سال بپردازیم.

نگهداری مواد غذایی در شرایط دمایی مناسب:

• در روزهای گرم سال به هیچ وجه مواد غذایی را برای مدت زمان بیش از دو ساعت در دمای محیط قرار نداده و فورا آن ها را وارد یخچال و یا فریزر نمایید
• غذاهای فساد پذیر (مثل غذاهای پخته شده ،لبنیات ،گوشت،مرغ،ماهی،غذاهای حاوی تخم مرغ و...) را همواره سرد و در دمای پایین تر از 5 درجه سانتیگراد نگهداری نمایید.در هنگام سفر و گردش از یک یخدان عایق دمایی پر از یخ به منظور نگهداری این گونه غذاهای فسادپذیر استفاده نموده و از ایمن بودن دمای آن اطمینان حاصل نمایید
• یخدان را به دور از نور مستقیم خورشید قرار داده و از باز نمودن بیش از حد درب آن خودداری نمایید چرا که باز شدن درب باعث خروج هوای سرد یخدان و وارد شدن هوای گرم به درون آن می شود. استفاده از یک یخدان جدا برای آب و نوشیدنی ها راهکار بسیار مناسبی در جلوگیری از باز شدن بیش از حد درب یخدان حاوی مواد خوراکی فسادپذیر می باشد
• گوشتی که در مواد خوابانیده شده است را حتما تا لحظه پخت، در یخچال یا یخدان نگهداری نمایید و درصورتی که قصد اضافه نمودن مواد یا سس را به کباب پخته شده دارید از عدم تماس مستقیم آن با گوشت خام درون یخدان قبل از استفاده اطمینان حاصل نمایید
• همواره مواد غذایی را می بایست در خارج از محدوده دمایی خطر(60-5 درجه سانتیگراد) نگهداری نمایید چرا که باکتری های خطرناک مولد فساد مواد غذایی می توانند در مدت محدود (حدود 2 ساعت) در محدوده دمایی خطر رشد نموده و ماده غذایی را فاسد نمایند.

جدا نمودن مواد غذایی خام از پخته:

• به منظور ممانعت از انتشار باکتری های خطرناک از جمله سالمونلا، گوشت،مرغ ، ماهی و میگو را جدا از سایر مواد غذایی نگهداری نمایید .استفاده از ظروف و پلاستیک های دارای قابلیت بسته شدن به صورت کامل در این امر می تواند بسیار مثمر ثمر باشد

• گوشت،مرغ،ماهی و میگو را در ته یخدان نگهداری نمایید تا از تراوش آب آن ها بر روی سایر مواد غذایی ممانعت به عمل آید

تمیز و ضدعفونی نمودن:

شست وشوی دست ها و پیروی از اصول و تکنیک های صحیح پاکسازی وضدعفونی، نقش موثری در جلوگیری از انتشار آلودگی و بالطبع  مسمومیت غذایی دارد.در خارج از منزل نیز به مثابه درون منزل می بایستی اصول تمیز نمودن رعایت شود:

• از آب تمیز و صابون به منظور شست و شوی کامل ابزارها و وسایل فرآوری و پخت مواد غذایی،ظروف غذاخوری و تخته های برش استفاده نمایید
• همواره تجهیزات پخت،وسایل و سطوح در تماس با مواد غذایی را با محلول حاوی کلر ملایم و یا شوینده های مجاز ضدعفونی نمایید
• با توجه به تنوع میوه،سبزی و صیفی جات در فصول گرم سال از شست وشو کامل و بهداشتی آن ها قبل از مصرف اطمینان حاصل نمایید

پخت:

• باکتری ها بر اثر حرارت پخت از بین می روند.گوشت ،مرغ ،ماهی و میگو باید به قدری پخته شوند که دمای درونی آن ها به نقطه ایمن دمایی رسیده و باکتری های خطرناکی نظیر سالمونلا،اشرشیا کلای و لیستریا از بین روند.به این منظور می توان از دماسنج غذایی استفاده نمود.جهت اطلاع دقیق از دمای ایمن پخت مواد غذایی برای هر یک از مواد غذایی به وب سایت مدیریت نظارت بر مواد غذایی دانشگاه علوم پزشکی شیراز مراجعه نمایید.
• در هنگامی که غذای پخته شده را می خواهید سرو نمایید حتما از بشقاب تمیز استفاده نموده و هرگز مواد غذایی پخته شده را به ظرفی که در آن مواد خام قرار داشته برنگردانید مگر اینکه آن را تمیز شست و شو  و خشک نموده باشید.

استفاده از دماسنج غذایی به منظور اطمینان از پخت کافی و ایمن:

رنگ شاخص مطمئنی برای تشخیص پخت مناسب گوشت نبوده چرا که گوشت می تواند قبل از از بین رفتن باکتری ها به رنگ قهوه ای در آید. .بنابراین بهترین و ایمن ترین راه استفاده از دماسنج غذایی می باشد.

• در هنگام کباب کردن ابتدا تکه گوشت را از روی حرارت برداشته و در ظرف تمیز قرار دهید و سپس دمای آن را چک نمایید تا از بروز خطا در نمایش دما جلوگیری نمایید
• دماسنج غذایی دیجیتال را در ضخیم ترین بخش گوشت فرو نمایید.اگر در حال پخت چندین تکه متفاوت گوشت،مرغ و یا ماهی هستید از دمای درونی ضخیم ترین تکه اطمینان حاصل نمایید چرا که گوشت معمولا به طور غیریکنواخت پخته می شود.
• به منظور ممانعت از انتشار آلودگی همواره مابین دو اندازه گیری،دماسنج غذایی را توسط آب گرم و صابون شست و شو نمایید

• ---

• Reference :

Health canada

Available from :

http://healthycanadians.gc.ca/eating-nutrition/safety-salubrite/summer-safety-salubrite-ete-eng.php